Hıdırellez, Türk dünyasının kutladığı bayramlardan biridir. Hıdırellez eski Türk geleneklerinde kışın bitip yaz mevsiminin başladığı günü temsil etmektedir. Hıdırellez günümüzde kullanılan Miladi Takvim'e göre 6 Mayıs gününe, Rumi Takvim'e göre ise 23 Nisan gününe denk gelmektedir. Azeri Türkçesi'nde Xıdır İlyas kelimelerini birleşmesiyle oluşan Hıdırellez Hızır ve İlyas peygamberlerin yeryüzünde buluştukları gün olarak kutlanmaktadır.
Hıdırellezin kökeni ile ilgili çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Kimileri Hıdırellezin kökenini Orta Asya'ya kadar götürürken, kimileri Hıdırellezin İslamiyetin kabulünden sonra ortaya çıkmış bir gelenek olarak kabul etmektedir. Ancak Anadolu, Orta Doğu ve Balkanlar coğrafyasında ismi Hıdırellez olmasa bile yüzyıllarca mevsimin yaza döndüğü zamanlar çeşitli etkinliklerle kutlanagelmiştir.
Türkiye'de Hıdırellez 6 Mayıs ( 5 Mayıs gecesi ) kutlanır. Yukarıda söylediğimiz gibi Hıdrellez farklı adlarla farklı inanç ve kültürlerde de kutlanır. Katolikler bu günü St. Georges, Ortodokslar ise Aya Yorgi adı altında kutlamaktadırlar.
Hızır Ne Demektir ?
Hızır'ın ab-ı hayat denilen ölümsüzlük suyunu içerek aramızda dolaşıp bolluk, bereket dağıttığına inanılır. Hızır bir varlık ya da kişi olmaktan öte baharın gelmesiyle doğanın yenilenmesi ve bitkilerin canlanarak bolluğun, bereketin artmasını simgeler.
Kur'an'da Hızır
Kur'an'da Hızır kelimesi hiçbir ayette geçmemektedir. Ancak Kehf suresinde Hz. Musa ile bir gencin kıssası anlatılmaktadır. Hz. Musa ile yanındaki genç bir yolculuğa çıkmışlar ve yemek için yanlarında getirdikleri balık kaçmıştır. Bu olayların geçtiği yer için " iki denizin birleştiği yer" denir. Devamında "Derken kullarımızdan bir kul buldular ki, biz ona katımızdan bir rahmet vermiş, kendisine tarafımızdan bir ilim öğretmiştik" ayeti ile Hızır olarak atfedilen kişiden bahsedildiği söylenir.
