Ayağını Yorganına Göre Uzat Atasözünün Hikayesi

 

Ayağını Yorganına Göre Uzat Atasözünün Hikayesi

Atasözleri; Atasözleri, kim tarafından ne zaman söylendiği bilinmediğinden anonimdir. Bu sözler topluma mâl olmuş, toplum tarafından benimsenmiş ve yüzyılların düşünce ve mantık isteminden geçerek günümüze ulaşmış kısa ve özlü sözlerdir. Atasözleri, bir düşünce açıklanırken ya da savunulurken tanık olarak da gösterilirler. 

Atasözü geçmişten günümüze gelen, uzun deneyimlerden yararlanarak kısa ve özlü öğütler veren, toplum tarafından benimsenerek ortak olarak kullanılan kalıplaşmış sözlerdir. Türkçe’de  "sav" ve "irsal-i mesel, darb-ı mesel" olarak da adlandırılır. Atasözü örnekleri;  Çamur at izi kalsın, Çay kenarında kuyu kazılmaz, beşer şaşar, besle kargayı oysun gözünü, her gönülde bir aslan yatar, her düşenin dostu olmaz, her çiçekten bal olmaz her çıkışın bir inişi vardır vb. diye çoğaltabiliriz. Bizim anlatacağımız atasözü ile Ayağını yorganına göre uzat sözüdür. 

Hikaye şöyle başlar. Ağa yatmış, yorgancı da yorganı üzerine örtmüş. Bakmışlar ağanın ayakları yorganın dışında kalmış. Ağanın “bak gördün mü?” demesine fırsat kalmadan, yorgancı yanında getirdiği ince bir kızılcık dalı ile ağanın ayaklarına vurarak şöyle demiş: “Ağa da olsan, bey de olsan ayağını yorganına göre uzatacaksın!” sözünü söylemiştir. Böylece Ayağını yorganına göre uzat atasözü ortaya çıkmış.