Bir Asrın Gururudur Cumhuriyet Konulu Kompozisyon

 

Bir Asrın Gururudur Cumhuriyet Konulu Kompozisyon

20 yüzyılın en önemli, parlak olayı 29 Ekim 1923’de ilan edilen cumhuriyettir. 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından Cumhuriyet'in ilan edilmesi şerefine, 29 Ekim Cumhuriyet Bayram her yıl tüm yurtta ve yurt dışı temsilciliklerimizde yapılan çeşitli etkinliklerle büyük bir coşku ile kutlanmaktadır. Cumhuriyet’i ilan eden Mustafa Kemal yönetimde halkın egemen olmasını istemiş, insan olmaya, birey olmaya, özgürlüklere her şeyden daha fazla önem vermiştir. Çünkü cumhuriyet insan olma projesidir, halkın egemenliğidir, demokrasinin taşlarının döşendiği gündür.  Yokluklar içinde düşmanla savaşılmış ve savaştan zaferle çıkmıştır Anadolu halkı.

 Cumhuriyet ile birlikte Türk ulusu yeni bir yolculuğa çıkmıştır. Askeri zaferler ekonomik zaferle taçlandırılmıştır. Cumhuriyet ile birlikte büyük bir reform gerçekleşmiş, kadınlara verilen değer artmıştır. Cumhuriyet  hayatımıza birçok güzellikler getirmiştir.  Mustafa Kemal cumhuriyeti gençlere emanet etmiştir. Bize düşen görev de cumhuriyete sahip çıkmak ve sonsuza kadar korumaktır. Atatürk cumhuriyet ile ilgili şu sözü söylemiştir: “Ey yükselen yeni nesil! İstikbal sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu devam ettirecek sizlersiniz.” Bir asrın gurur olan cumhuriyet hayatımıza yenilikler getirmiştir.

 

Cumhuriyet ile gelen yenilikler aşağıdaki şekildedir:

 

Siyasal Alanda Yapılan Yenilikler

Saltanatın kaldırılması ( 1 Kasım 1922)

Ankara'nın başkent olması (13 Ekim)

Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)

Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924)

Siyasi Partiler kuruldu. (Cumhuriyet Halk Fırkası, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Serbest Cumhuriyet Fırkası)

 

2. Bayındırlık Alanında Yapılan Yenilikler

Demiryolları yabancı şirketlerin elinden alınarak devletleştirildi. Yeni demiryolları yapıldı. Cumhuriyetin ilanından 1938 yılına kadar 3360 km demiryolu yapılmıştır.

Osmanlı Devleti'nden 18335 km kalan karayolu 1948 yılında 45000 km' ye çıkmıştır.

Denizcilik alanında Kabotaj Kanunu çıkarılmış ve yeni liman ve iskeleler yapılmıştır.

Pek çok yeni şehir ve kasaba inşa edilerek modern bir görünüm almıştır.

 

3. Toplumsal Alanda Yapılan Yenilikler

Kadınlara erkeklerle eşit haklar verilmesi (1926-1934)

Şapka ve kıyafet yeniliği (25 Kasım 1925)

Tekke zâviye ve türbelerin kapatılması (30 Kasım 1925)

Soyadı kanunu ( 21 Haziran 1934)

Lâkap ve unvanların kaldırılması (26 Kasım 1934)

Uluslararası saat, takvim ve uzunluk ölçülerin kabulü (1925-1931)

 

4. Tarım Alanında Yapılan Yenilikler

Köylünün durumunu düzeltmek için Aşar (Öşür) vergisi 1925'te kaldırıldı.

Ziraat Bankasının verdiği kredi artırıldı.

Çiftçinin tarımda makine, iyi tohum, gübre ve ilaç kullanımı teşvik edildi.

Çiftçiye damızlık hayvan, tohum, fidan, borç para verildi.

1929'da "Tarım Kredi Kooperatifleri" kuruldu.

 

5. Hukuk Alanında Yapılan Yenilikler

20 Ocak 1921'de ilk anayasa Teşkilat-ı Esasiye ilan edildi.

Cumhuriyetin ilanından sonra 1924 anayasası ilan edildi.

17 Şubat 1926'da Medeni Kanun ilan edildi. İsviçre'den alındı.
– a) Birden fazla kadınla evlenme yasaklandı.
– b) Mirasta ve boşanmada kadın erkek eşitliği geldi.

8 Mayıs 1928'de Borçlar Kanunu –İsviçre'den

10 Mayıs 1928'de Ticaret Kanunu—Almanya'dan

1Temmuz 1928'de Ceza Kanunu – İtalya'dan alınarak ilan edildi.

 

6. Eğitim ve Kültür Alanında Yapılan Yenilikler

Öğretimin birleştirilmesi (3 Mart 1924)

Yeni Türk harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)

Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması (1931-1932)

Üniversite öğreniminin düzenlenmesi (31 Mayıs 1933)

Güzel sanatlarda yenilikler

 

7. Sanayi Alanında Yapılan Yenilikler

1925'te "Sanayi ve Maadin Bankası" kuruldu (Yıpranmış Osmanlı tesislerini tamir etmek için.).

1927'de "Teşvik-i Sanayi Kanunu" çıkarıldı (Halk sanayiye teşvik edildi, ancak halkın gücü olmadığından "Devletçilik" politikası izlendi.).

1933'te "İlk Beş Yıllık Sanayi Planı" hazırlandı.

1933'te Sümerbank kuruldu.

1938'de "İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı" hazırlandı. Ancak 1939'da II. Dünya Savaşı'nın çıkması bu planın uygulanmasına engel olmuştur.

Ülkedeki madenleri aramak için 1935'te Maden Tetkik Arama Enstitüsü (M.T.A) kuruldu. Madenleri işlemek içinde Etibank kuruldu.

1939'da Türkiye'nin ilk demir çelik fabrikası olan Karabük Demir-Çelik Fabrikası kuruldu.

8. Ekonomi Alanında Yapılan Yenilikler

17 Şubat 1923'de "İzmir İktisat Kongresi" toplandı. Milli ekonominin hedefleri belirlendi. Yatırım yapacak şirketlere kolaylık sağlanacağı, milli bankanın kurulacağı, demiryolu yapımına önem verileceği,yerli malı kullanımı teşvik edileceği belirtilmiştir. Ayrıca kongrede "Misak-ı İktisadi" (Ekonomi Andı) ilan edildi. Buna göre ekonomik kararlar uygulanırken ekonomik bağımsızlığın titizlikle korunması kararlaştırıldı.

Özel teşebbüsün yetersiz olmasından dolayı 1930'dan itibaren "Devletçi" bir ekonomi politikası uygulanmaya başlanmıştır.

1933 yılında "İlk Beş Yıllık Kalkınma Planı" hazırlandı ve başarıyla uygulandı.

9. Ticaret Alanında Yapılan Yenilikler

1924'te İş Bankası kuruldu (İş sahiplerine kredi vermek amacıyla kuruldu).

1 Temmuz 1926'da "Kabotaj Kanunu" çıkarıldı. Böylece Türk karasularında yolcu ve yük taşıma hakkı yalnızca Türk gemilerine verildi. Ayrıca Denizbank'ın kurulmasıyla denizcilik faaliyetleri artmıştır.