Harezmi'nin Hayatı Kısaca
Harezmî, coğrafya , matematik ve astronomi alanlarında eserler veren ilk kez cebir alanında eser vermiş Müslüman Türk bilim adamıdır ve XI. Yüzyılda yaşamıştır . Harezmî , Harezm 'de 780 yılında dünyaya gelmiştir. İlim öğrenmek için dönemin bilim merkezi olan Bağdat'a gitmiştir.
Bağdat’taki Darülhikme adı verilen bilim merkezinde görev yapan Harezmî, matematik, coğrafya ve astronomi alanında kıymetli çalışmalar gerçekleştirmiştir.
Harezmî, ilk kez , birinci ve ikinci dereceden denklemleri analitik yöntemle ; bir bilinmeyenli denklemleri de matematiksel ve geometrik yöntemlerle çözmenin kural ve tekniklerini bulmuştur . Sıfır rakamını matematikte ilk kullanan bilim adamıdır.
Dünyanın çapına ilişkin hesaplarını Kitâbu Sûreti’l-Arz adlı kitabında anlattı . Bu kitabında , Nil Nehri’nin kaynağını açıklayan Harezmî, Batlamyus’un astronomik cetvellerindeki eksik ve hataları da düzeltti . Güneş ve ay tutulmasına ilişkin incelemelerini derlediği Zîcü’l-Harezmî isimli eserinde ise, astronomi için lazım olan trigonometri bilgi ve cetvellerini de açıkladı.
Harezmî, 850 yılında Bağdat’ta hayata gözlerini yumdu . Üç oğlu bulunan Harezmi'nin oğullarının üçü de de matematik alanında ciddi çalışmalarıyla bilinmektedir .
Harezminin Eserleri:
Harezminin coğrafya , matematik ve astronomi alanlarında yazmış olduğu eserlerinden en bilinenleri ve en önemli olanları şunlardır :
* Kitab fil Hisab:
* Kitabu Cedavilin Nücûm ve Harekatiha
* Kitabul Muhtasar fil-Hisabil Hindi:
* Kitabül Muhtasar fi Hisabil Cebri vel Mukabele:
* Kitabun fil Coğrafya,
* Kitabün fil Hisab vel Hendese vel Mûsiki,
* Kitabun fit Tarikati Marifetil Vakt bi Vesatatiş Şems,
* Sun'il Usturlab,
* Kitabun fil Cem'ivet Tarh,
* Kitabut Tarih,
* Kitabu Sûretil Erdi ve Coğrafiyyetiha,
* Kitabül Macisti,
* Kitabu Zicil Harezmi,
* Kitabu Takvimil Büldan
Çok güzel
YanıtlaSil