Destan, yazıt, döneme ait seyahatname vb. belgelerden Kök Türklerin hangi Türk devletleriyle mücadele ettiklerini araştırınız. Edindiğiniz bilgilerden yararlanarak Kök Türklerin Siyasi Hayatı ve Türkler başlıklı bir paragraf yazınız.
* Kök Türk Devleti Orta Asya'da kurulan ikinci büyük Türk Devleti'dir . Ergenekon destanına göre bu devleti Aşina (kurt) kabilesi kurmuş olup başkenti Ötüken'dir . Kök Türk Devleti Sasaniler ile iş birliği yapıp Akhunlara son vermiştir . Daha sonraları Kök Türk Devleti Bizans ile işbirliği yapıp Sasani Devleti'ne son vermiştir .
- Birinci Kök Türk Devleti'nin hükümdarları : Bumin, Ko-lo, Mukan, Tapo, Talo, Pien.
- Doğu KöK Türk Devleti'nin hükümdarları : İşbara, Tulon , Kimin, Şipi, Çulo, Kieli
- Batı Kök Türk Devleti 'nin hükümdarları : Tardu, Tong, Yabgu.
Birinci Kök Türk Devleti'nin kurucusu Bumin Kağan'dır. Bumin Kağan ülkenin doğusunu, İstemi Yabgu ise ülkenin batısını yönetmiştir. Kök Türk Devleti Çin ile de mücadele etmiştir. Birinci Kök Türk Devleti Çin ile de mücadele etmiş olsa da daha sonraları Çin'in hakimiyetine girip yıkılmıştır.
* İkinci Kök Türk Devleti ya da diğer adı ile Kutluk Devleti ise 680 yılında kurulmuştur. Çin'in egemenliği altında bulunan Türkler isyan çıkarmıştır. Bu isyanın en önemlisi de Kürşad isyanıdır. Kürşad 39 arkadaşı ile ibrlikte Çin sarayını ele geçirmek istemiş fakat bu girişiminde başarılı olamamıştır. Kürşad başarısız olsa da bağımsızlığın sembolü olmuştur. İkinci Kök Türk Devleti'ni kuran ise Kutluk Kağan'dır. Kutluk devleti kurduğu için kendisine derleyen, toplayan anlamında İlteriş denilmiştir.
İlteriş Kağan, Kapgan Kağan, Bilge Kağan İkinci Kök Türk Devleti'nin hükümdarlarıdır. Bu devlet de Çin ile mücadele etmiştir. Kapgan Kağan Türkleri bir bayrak altında toplamaya çalışmıştır. Kapgan Kağan' dan sonra başa Bilge Kağan geçti. Bilge Kağan ülkeyi kardeşi olan Kültigin ile yönetti.
Vezir Tonyukuk da onlara devlet yönetiminde destek oldu. Bilge Kağan'dan sonra ülkede siyasal istikrar bozuldu. Basmil, Uygur, Karluk Türk boyları Kök Türk Devleti'ne karşı ayaklandı. Bu ayaklanma sonucunda Kök Türk Devleti yıkıldı ve yerine Uygur Devleti kuruldu.
2. Kök Türk Devleti'nin Özellikleri Şunlardır:
* Türk adı ile tarihte kurulmuş olan ilk devlettir.
* Orta Asya'da kurulan ikinci Türk Devleti'dir.
* Parayı kullanan ilk Türk Devleti'dir. ( Normalde parayı kullanan ilk Türk Devleti Türgişler deniliyordu fakat son yıllarda yapılan araştırmalarda parayı ilk kullanan devletin 2. Kök Türk Devleti olduğu ortaya çıktı.)
* Ergenekon ve Bozkurt destanları vardır.
* Türk tarihi ve edebiyatına ait ilk yazılı eser olan Orhon ya da Orhun Anıtları ( kitabeleri) bu devlete aittir.
* Orhun Anıtları Bilge Kağan, Kül Tigin ve Vezir Tonyukuk adına dikilmiştir.
* Kök Türk Devleti Orhon harfleri ile Türklere ait ilk milli alfabeyi oluşturmuşlardır. Bu alfabeyi okuyan ise Wilhem Tomsen'dir.
0 yorum:
Yorum Gönder
YORUMLARINIZI YORUMLAMA BİÇİMİNİ "ANONİM" SEÇEREK İSİM, MAİL ADRESİ VB. YAZMAK İLE UĞRAŞMADAN KOLAYCA YAYINLAYABİLİRSİNİZ. KÜÇÜK BİR TEŞEKKÜRÜN BİLE BİZİM İÇİN ÇOK ÖNEMLİ VE DEĞERLİ OLDUĞUNU UNUTMAYIN...